مافی ئەو پەنابەرانەی کە ئاراستەی سێکسی یان ناسنامەی ڕەگەزی جیاوازیان هەیە
(LGBT)

مەبەست لە ئاراستەی سێکسی جیاواز یان ناسنامەی ڕەگەزی چییە؟

ئایا دەتوانم داوای مافی پەنابەری لە ئەوروپا بکەم چونکە لە وڵاتی خوم ڕەسەنم دا بە هۆی ئاراستەی سێکسی یان ناسنامەی ڕەگەزییەوە گۆشەگیریم لەسەر کرا؟

بەڵێ تۆ دەتوانی. لە ساڵی ٢٠١١ یەکێتی ئەوروپا یاسایەکی دەرکرد کە تێیدا هاتبوو گۆشەگیری لەسەر بنەمای ئاراستەی سێکسی یان ناسنامەی ڕەگەزی کەسێک زەمینەیەکی دروستە بۆ پێدانی مافی پەنابەری. دەتوانیت بە پاساوی ناسنامەی ڕەگەزی، دەربڕینی ڕەگەزی (بۆ نموونە شێوازی جل و بەرگ) یان حەز و ئارەزووی سێکسی (بۆ نموونە پەیوەندی هاوڕەگەزبازی) پۆستی پەنابەری وەربگریت ئەگەر ژیان، ئازادی، سەلامەتی جەستەیی یان مافە سەرەتاییەکانی دیکەی مرۆڤ لە مەترسیدا بێت

ئایا گرنگە بۆ داوای مافی پەنابەریم کێ گۆشەگیری دەکردم؟

هەندێک جار. گۆشەگیری لەلایەن دەسەڵاتدارانی حکومەتەوە زەمینەی پەنابەرییە، بەڵام گۆشەگیری لەلایەن ئەکتەرەکانی دیکەشەوە لەوانە ئەندامانی خێزان، ڕێکخراوە ناحکومییەکان، دامەزراوە ئاینییەکان، کەسانی تایبەت یان توخمەکانی دیکەی کۆمەڵگا. ئەگەر گۆشەگیرکەری ترسناکت ناحکومی بێت، ئەوا تەنها لە حاڵەتێکدا مافی پەنابەریت دەبێت کە دەسەڵاتدارانی دەوڵەت نەتوانن یان نەتوانن بتپارێزن

ئایا لە ئێستاوە گۆشەگیرییە ئەگەر کردەوەی هاوڕەگەزبازی بە یاسا لە وڵاتی ڕەسەنی مندا تاوانبار بکرێت؟

نەخێر، تەنیا بوونی یاسایەک کە کردەوەی هاوڕەگەزبازی تۆمەتبار بکات، مەرج نییە گۆشەگیری بێت. بەڵام ئەگەر ئەم یاسایە لە ڕاستیدا لە وڵاتی ڕەسەنەکەتدا بەکاربهێنرێت و ئەگەر بتوانیت بەهۆی هاوڕەگەزبازییەوە زیندانی بکرێیت، ئەوا ئەمە کردەوەیەکی گۆشەگیرییە، چونکە سزایەکە کە ناڕێژەیی یان جیاکارییە

من هاوسەرگیریم کردووە چونکە ئەمە لەلایەن خێزانەکەمەوە داواکرابوو. بەڵام لە ڕاستیدا من هاوڕەگەزبازم. ئایا هێشتا دەتوانم وەک پەنابەرێک بناسمەوە بەهۆی ئاراستەی سێکسیمەوە؟

بەگریمانەیەک کە تۆ لە گۆشەگیری دەترسیت چونکە هاوڕەگەزبازیت، لەوانەیە شایستەی پەنابەری بیت تەنانەت ئەگەر هاوسەرگیریت کردبێت (یان هێشتا هاوسەرگیریت کردووە). زۆرێک لە چاوپێکەوتنەکانی پەنابەری ئەمڕۆ دەزانن کە فشارە کۆمەڵایەتییەکان و نۆرمە کولتوورییەکان دەتوانن خەڵک پاڵ بنێن بۆ ئەو هاوسەرگیرییانەی کە ئارەزووی ناکەن. هەروەها زۆرێک دەزانن کە شێوازی دەربڕینی ئاراستەی سێکسی مرۆڤەکان بە تێپەڕبوونی کات دەگۆڕێت. تەنانەت ئەگەر چاوپێکەوتنکارێکی شارەزات هەبێت، ئامادەبە وەڵامی زۆر پرسیار بدەیتەوە سەبارەت بە بارودۆخی دەوروبەری ژیانی هاوسەرگیریت و ئاراستەی سێکسیت و پەیوەندی ئێستات. بەپێی ئەوەی لە کوێ داوای مافی پەنابەری دەکەیت، لەوانەیە تووشی چاوپێکەوتنێک ببیت کە تێناگات دەتوانیت هاوڕەگەزباز بیت و لەگەڵ ئەوەشدا هاوسەرگیری بکەیت. دڵنیابە بە چاوپێکەوتنەکەت بگەیەنیت کە بۆچی لە کۆمەڵگاکەتدا هەموو مرۆڤەکان دەبێت هاوسەرگیری بکەن بەبێ گوێدانە ئاراستەی سێکسییان. هەوڵبدە ئەو سەختییە بگەیەنیت کە کەسێکی هاوڕەگەزباز لەوێ ڕووبەڕووی دەبێتەوە ئەگەر بێ شوو بمێنێتەوە

من پیاوم و داوای مافی پەنابەری دەکەم چونکە گیراوم کە لەگەڵ پیاوێکی تردا بووم، بەڵام لە ڕاستیدا دووڕەگەزیم. ئایا پێویستە پەیوەندی خۆم لەگەڵ ژنان لە دەسەڵاتی پەنابەران بشارمەوە؟

دووڕەگەزبازی دەتوانێت بنەمایەک بێت بۆ وەرگرتنی مافی پەنابەری، هەرچەندە ڕەنگە کاتێکی سەختترت هەبێت بۆ سەلماندنی شایستەیی خۆت، و پێویستە چاوەڕێی هەندێک پرسیاری قورس لە کاتی چاوپێکەوتنەکەتدا بکەیت. هێشتا پێویستە ڕاستگۆ بیت و هیچ زانیارییەک نەشاریتەوە. ناتەبایی و ناڕاستییەکان بەزۆری لە کاتی چاوپێکەوتنێکی وردی پەنابەریدا سەرهەڵدەدەن، و دەتوانێت ببێتە هۆی ڕەتکردنەوەی کەیسەکەت. ڕاستگۆبە سەبارەت بە پەیوەندییەکانت لەگەڵ ژنان. ئەگەر بەڕاستی لە زیان دەترسیت چونکە لەگەڵ پیاوێکی تر بوویت یان لەگەڵیدایت، ئەوا لە کۆتاییدا پێویستە سەربکەویت

لە وڵاتی من کەسانێک کە بە ئێڵ جی بی تی LGBT (ئاڕاستەی سێکسی جیاواز یان ناسنامەی ڕەگەزی) ناسراون جیاکارییان لەگەڵ دەکرێت و تووشی توندوتیژی دەبن. من دوو کەس دەناسم کە کوژراون. بەڵام ئەگەر خۆت بشاریتەوە کە کێیت، دەتوانیت بە سەلامەتی بمێنیتەوە. ئایا دەتوانم شایستەی پۆستی پەنابەری بم؟

بەڵێ تۆ دەتوانی. تا ئەم دواییانە زۆرێک لە وڵاتان داواکاری پەنابەری ئەو کەسانەیان ڕەتکردەوە کە دەتوانن خۆیان لە زیان بەدوور بگرن بە چوونە ماڵەوە و ژیان "بە شێوەیەکی جیاکراوە" (لە شارتنه وه دا ). لە ساڵی ٢٠١٣ دادگای دادوەری ئەوروپا بڕیاریدا کە ناتوانرێت داوا لە کەسێک بکرێت کە "داخراو" بژی بۆ ئەوەی لە گۆشەگیری دوور بکەوێتەوە. بۆیە ڕێگەپێدراو نییە داواکاری پەنابەریت لەسەر ئەو بنەمایە ڕەت بکەیتەوە، کە پێویست ناکات لە گۆشەگیری بترسیت ئەگەر هاوڕەگەزبازی خۆت لە وڵاتی ڕەسەنەکەتدا بشاریتەوە یان خۆگرتن لە دەربڕینیدا

ئایا دەبێت لە چاوپێکەوتنی پەنابەریمدا هەر جۆرە "بەڵگەیەک" بۆ هاوڕەگەزبازی خۆم بهێنم؟

نەخێر، تەنها شتێک کە پێویستە بیکەیت ئەوەیە کە تا دەتوانیت بە ڕاستی هۆکارەکانی هەڵاتن و بارودۆخی دەوروبەری بخەیتەڕوو. لە ساڵی ٢٠١٤ دادگای دادی ئەوروپا ڕایگەیاند کە ڕێگەپێدراو نییە وڵاتانی ئەندامی یەکێتی ئەوروپا داوای هەر جۆرە پشکنینێک یان بەڵگەیەک لە پەناخوازان بکەن یان قبوڵ بکەن سەبارەت بە ئاراستەی سێکسییان. هەروەها چاوپێکەوتنکار ڕێگەی پێنادرێت پرسیاری ورد سەبارەت بە سێکسییەکانی داواکاری پەنابەری ئەنجام بدات. لە یاسای ئەوروپادا نووسراوە کە وڵاتانی ئەندام دەبێ چاوپێکەوتنکاران ڕابهێنن بۆ ئەوەی هەستیار بن و توانای ڕەچاوکردنی ڕەچەڵەکی کولتووری داواکار، ڕەگەز، ئاراستەی سێکسی و/یان ناسنامەی ڕەگەزییان هەبێت. بەڵام لە ڕاستیدا زۆرجار ئەفسەرانی پەنابەری ڕاهێنراوی ته علم كراون تایبەت بەس لەبەردەستدا نین. باشترین بۆ دڵنیابوون لەوەی کە چاوپێکەوتنەکەت بە شێوەیەکی دروست و کەرامەت ئەنجام دەدرێت ئەوەیە، ئەگەر پارێزەرێک یان ڕاوێژکارێک لەگەڵت بێت. ئەگەر پێت وایە لە کاتی چاوپێکەوتنی مافی پەنابەریدا پرسیاری نەشیاوت لێ کراوە یان مامەڵەی جیاکاریت وەرگرتووە، تکایە پەیوەندی بە ڕێکخراوێکی ناحکومی یاسایی یان پارێزەرێکەوە بکە بۆ وەرگرتنی ئامۆژگاری زیاتر

ئایا ڕەنگە زیان بە داواکاری پەنابەریم بگەیەنێت ئەگەر هەر لە سەرەتاوە ئەوە نەڵێم کە بەهۆی ئاراستەی سێکسییەوە داوای پەنابەری دەکەم؟

نەخێر، نابێت. وڵاتانی ئەندام لە یەکێتی ئەوروپا بۆیان نییە باوەڕیان بەوە هەبێت کە لێدوانەکانی داواکار بۆ مافی پەنابەری تەنیا لەبەر ئەوەی کە داواکار لە یەکەم بۆنەدا کە پێی دراوە پشتی بە ئاراستەی سێکسی ڕاگەیەندراوی خۆی نەبەستووە بۆ ئەوەی زەمینە بۆ گۆشەگیری دابنێت. ئەگەر ئامادە نیت بە پاساوی ناسنامەی ڕەگەزی، دەربڕینی ڕەگەزی یان ئارەزووی سێکسی خۆت ڕابگەیەنیت لەسەر گۆشەگیری یان هەست بە سەلامەتی ناکەیت بۆ ئەو کارە، بە دڵنیاییەوە پێویستە ئەمە بڵێیت. دەتوانیت بڵێیت کە ئامادە نیت هەندێک هۆکار بۆ جێهێشتنی وڵاتەکەت بخەیتەڕوو بەهۆی ئەزموونە زەبربەخشەکان و/یان ترس لە گۆشەگیری بەردەوام لێرە لە ئەوروپا. ئەمەش دڵنیای دەدات لەوەی کە تۆ بژاردەی ئەوەت دەبێت کە دواتر لە ڕێکارەکاندا هۆکاری زیاتر بخەیتەڕوو بەبێ ئەوەی تۆمەتبار بکرێت بەوەی کە دوای یەکەم چاوپێکەوتنت لەگەڵ بەرپرسانی پەنابەریدا دروستت کردووە

بەگشتی ئەگەر لە چاوپێکەوتنی پەنابەرییەکەتدا باست لەوە نەکرد کە بەهۆی ئاراستەی سێکسی یان دەربڕینی ڕەگەزییەوە گۆشەگیریت لەسەر کراوە، پێویستە دواتر هۆکارێکی تێگەیشتوو و تێگەیشتوو بخەیتەڕوو، کە بۆچی ئەوەت نەکردووە. لەم حاڵەتەدا تکایە هەمیشە داوای هاوکاری لە پارێزەر یان ڕێکخراوێکی ناحکومی یاسایی بکەن

ئایا پێویستە بترسم کە خێزانەکەم یان هاوڕێکانم لەبارەی هاوڕەگەزبازیمەوە بزانن ئەگەر لە چاوپێکەوتنەکەمدا بە دەسەڵاتداران بڵێم؟

نەخێر، دەزگای پەنابەری لە هەموو وڵاتانی ئەوروپادا دەبێت بە نهێنی مامەڵە لەگەڵ ئەو زانیاریانەدا بکەن کە تۆ لە چاوپێکەوتنەکەتدا پێیان دەدەیت و لە هیچ بارودۆخێکدا ڕێگەیان پێنادرێت بۆ هیچ لایەنێکی سێیەمی دیکە ئاشکرایان بکەن

من دەترسم هاوڕەگەزبازیم لە کەمپەکەدا ئاشکرا بێت و دەترسم لەوێدا جیاکاری یان گۆشەگیری بکرێت. دەتوانم چی بکەم؟

ئەگەر مەترسی هەڵاواردن یان گۆشەگیریت لەسەرە لەو کەمپە یان شوێنی نیشتەجێبوونەی کە تێیدایت بەهۆی ئاراستەی سێکسییەوە، بە دڵنیاییەوە پێویستە داوای یارمەتی بکەیت. دەتوانن پەیوەندی بکەن بە بەڕێوەبەرایەتی کەمپەکە یان ڕێکخراوێکی تر کە لە ناو کەمپەکەتدا کاردەکات. دەتوانن یان یارمەتیت بدەن یان ڕەوانەی ڕێکخراوێک بکەن، کە تایبەتمەندە بە پەنابەرانی ئێڵ جی بی تی. ئەوان ناچارن بە نهێنی مامەڵە لەگەڵ ئەو زانیاریانەدا بکەن کە تۆ پێیان دەدەیت